تأثیر هنگام آبیاری تکمیلی و میزان نیتروژن بر عملکرد و ویژگی های زراعی گندم (triticum aestivum l.) دیم رقم کوهدشت

این پژوهش باهدف بررسی تأثیر هنگام آبیاری تکمیلی و حد بهینۀ کاربرد نیتروژن روی عملکرد دانۀ گندم دیم رقم کوهدشت در ایستگاه تحقیقات دیم گچساران اجرا شد. به همین منظور زمان‏های آبیاری در کرت‏های اصلی (شاهد، کاشت، گلدهی و کاشت + گلدهی به میزان 50 میلی‏متر) و مقادیر مختلف نیتروژن (0، 30، 60، 90 و 120 کیلوگرم در هکتار) در کرت‏های فرعی به صورت طرح کرت های خردشده (اسپلیت پلات) بر پایۀ بلوک‏های کامل تصادفی از سال 89 - 1388 به مدت سه سال متوالی، بررسی شدند. نتایج نشان داد رابطۀ بین نیتروژن مصرفی با عملکرد دانه از معادلۀ رگرسیون درجۀ دوم پیروی کرده و میانگین نیاز نیتروژنی گندم دیم رقم کوهدشت، حدود 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار برای دستیابی به 95 درصد بیشینه عملکرد دانه، تعیین شد و تغییر این میزان از کاربرد نیتروژن، توانست 86 درصد از تغییرپذیری عملکرد دانه را توجیه کند (r2= 86). همچنین از میان تیمارهای دارای آبیاری تکمیلی، 50 میلی متر آبیاری در مرحلۀ گلدهی گندم نسبت به بدون آبیاری، عملکرد دانه را 43 درصد افزایش داد. درنهایت با توجه به یافته‎های این پژوهش، کاربرد میزان 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در شرایط آبیاری تکمیلی در مرحلۀ گلدهی گندم دیم، برای بهبود و افزایش عملکرد دانۀ آن، ضروری بوده و توصیه می­شود.